W niniejszym dziale znajduje się prezentacja informacji na temat skasowanych lub niekursujących już po liniach w naszej okolicy lokomotywach. Dane te są syntezą informacji na ten temat znajdujących się w zasobach różnych witryn internetowych. Będą one uzupełniane w miarę zdobywania następnych informacji.
Lokomotywy parowe
Jak wiadomo szlaki kolejowe w okolicach Szprotawy czy Żagania nigdy nie były zelektryfikowane. Do obsługi używano więc od zawsze lokomotyw innego typu niż elektryczne. Jednymi z nich były lokomotywy parowe, które w węźle żagańskim służyły nieprzerwanie do 1991 roku (31 maja 1991 wykonano ostatni kurs parowozu, który pokonał trasę Żagań – Lubsko – Żagań, pociąg prowadziła Ol 49 – 63). Wśród parowozów były zarówno maszyny produkcji niemieckiej (przedwojenne), jak również maszyny produkcji polskiej.
Oczekujące na kasację na bocznym torze żagańskiej stacji Ol 49 104, 49, i 63 (autorem zdjęcia jest Roelof Hamoen)
Parowozy osobowe polskiej produkcji, produkowane przez Chrzanowski Fablok w latach 1949 – 54. Oprócz przewozów pasażerskich Ol – ki wkorzystywno także do prac manerwrowych lub do składów towarowych. Liczba sztuk żagańskich Ol 49 zmieniała się. W 1980 było ich 10, w 1982 odpowiednio 10, 1984 – 10, 1986 – 9, 1988 – 9, 1990 – 10. W 1991 roku w Żaganiu stacjonowały (klikając w numer wyświetli się zdjęcie):
Ol 49 32 (wrak prawdopodobnie znajdujący się jeszcze w Gnieźnie, przekazana z Żagania 31 IX 1991),
Ol 49 36 (skasowana),
Ol 49 49 (skasowana),
Ol 49 63 (skasowana),
Ol 49 68 (skasowana),
Ol 49 75 (skasowana),
Ol 49 104 (skasowana),
Ol 49 109 (skasowana).
Ol 49 104 z pociągiem osobowym z Lubska do Głogowa na stacji w Nowej Roli (przedruk z ks. G. Dawczyka Z dziejów historii kolei żelaznych na Ziemi Żarskiej)
Trasy obsługiwane przez parowóz tego typu to Żagań – Głogów, – Tuplice, – Lubsko, – Łęknica. W Latach 90 tych Ol – ki jeździły już tylko do Lubska i Forst. Warto zaznaczyć, że jeszcze dwie żagańskie oelki nie zostały skasowane i można je spotkać. Jedna z nich to Ol49 – 69, która stacjonowała w Żaganiu w latach 1974 – 76. Obecnie prawdopodobnie nadal stoi w Gnieznie (w Wolsztynie stacjonuje inny parowóz o tym numerze, który wcześniej był oznaczony jako Ol 49 99). Druga maszyna z tej serii to Ol 49 100. Stanowi ona własność skansenu w Chabówce. W Żaganiu stacjonowała od 1977 do 1987 roku.
Pospieszny parowóz produkcji polskiej. W latach 40 i 50 wyprodukowano około 180 sztuk tych maszyn. W Żaganiu z 13 maszyn pod koniec lat 80 tych zachowała się Pt 47 169 (skasowana). Ponadto dwie z tych maszyn: Pt 47 2 (rok prod. 1948) i Pt 47 105 (rok prod. 1949) pozostawiono w Lubsku, gdzie miały słyżyć jako pomniki. Rograbione przez złomiarzy ostatecznie zostały pocięte na złom.
Parowóz przed lokomotywownią w Żaganiu (fot. Maro)
Parowóz niemieckiej produkcji (firma Schwarzkopf). Po II wojnie zachowane sztuki przejęło PKP. W Żaganiu stacjonowało sporo lokomotyw tego typu wykorzystywanych w ruchu osobowym. Lista żagańskich Ok znajduje się w poniższej tabeli. Ostatnie 3 sztuki skreślono w 1979 roku. Zostały zastąpione przez maszyny serii Ol49. Przy lokomotywowni w Żaganiu znajduje się jeden egzemplarz pochodzący z 1919 roku, oznaczony jako Ok 1 198. Parowóz ten zakończył swoją służbę w Krzyżu w 1980 roku. Potem trafił do Żagania. W sezonie zimowym służy do ogrzewania wagonów.
| Parowóz |
Data skreślenia |
| Ok1 – 141 |
|
| Ok1 – 151 |
|
| Ok1 – 165 |
|
| Ok1 – 202 |
|
| Ok1 – 208 |
|
| Ok1 – 249 |
|
| Ok1 – 255 |
|
| Ok1 – 297 | 08.07.1979 |
| Ok1 – 309 |
08.09.1979 |
| Ok1 – 334 |
08.09.1979 |
| Ok1 – 337 |
|
| Ok1 – 342 |
|
| Ok1 – 383 |
|
| Ok1 – 403 |
|
| Ok1 – 429 |
* kolor czerwony – parowóz był
na stanie w 1979 roku.
Towarowy parowóz produkcji niemieckiej oznaczany w tamtejszych kolejach jako BR 50. W Żaganiu stacjonowały: Ty5 – 18, 35, 50.
Parowóz towarowy produkcji niemieckiej, produkowany w latach 1942 – 45 na potrzeby wojenne. W Żaganiu stacjonowały: 924, 947 oba skasowane 15.XII. 1998. Ponadto 604 wyprodukowana w 1944 roku, w Żaganiu od 1 IX 1982 do 18 I 1986 i skreslony 10 XII 1987. Ponadto 645 rok prod. 1943 w Żaganiu od 7 maja 1965 do 14 czerwca 1989, kiedy nastapiła jego kasacja. Ty2 535 i 709 skasowane w 1993 roku.
Lokomotywy spalinowe
Pierwsza lokomotywa spalinowa pojawiła się w żagańskim węźle w 1971 roku. Stopniowo maszyn przybywało, tak że zaczęły one wypierać lokomotywy parowe. W 1991 roku ostatecznie przejęły one obsługę ruchową całkowicie zastępując parowozy. Wśród nich nie wszystkim maszynom dane było dotrwać do dzisiejszych czasów. Część maszyn spalinowych serii SU 46 uległa kasacji. Informacje na ich temat znajdują się w podkategorii SU 46. W dziale tym zaprezentuję tylko link do zdjęcia oczekujacej nakasację SU 46 036 (w tle widoczny ST 44 również oczekujacy kasacji) kliknij w Link
ST 44 914 z poc. z Łęknicy do Głogowa w 1988 roku(przedruk z ks. G. Dawczyka)
Spalinowe lokomotywy towarowe produkowane w Ługańsku (ZSRR, obecnie Ukraina) w latach 60 tych, 70 tych i 80 tych. W Żaganiu znajdowało się kilkanaście maszyn tej serii. Prowadziły one obsługę ruchu towarowego oraz osobowego (w sezonie letnim). Były stopniowo wycofane z eksploatacji w latach 90 tych ze względu na duże zużycie torowisk. Ruch towarowy w okolicach Żagania przejęły całkowicie rumuńskie ST 43. Sporo z wycofanych ST 44 ustawiono na bocznych torach żagańskiej stacji gdzie wraz z parowozami oczekiwały na kasację. Obecnie wszystkie maszyny tej serii stacjonujące w Żaganiu i tam oczekujące na kasację zostały zezłomowane.
| Numer lokomotywy |
Data skreślenia |
| ST 44 – 230 |
po 2000 |
| ST 44 – 416 |
1995 |
| ST 44 – 417 |
1995 |
| ST 44 – 480 |
1995 |
| ST 44 – 481 |
1993 |
| ST 44 – 485 |
1995 |
| ST 44 – 488 |
1995 |
| ST 44 – 510 |
1995 |
| ST 44 – 517 |
1992 |
| ST 44 – 557 |
po 2000 |
| ST 44 – 665 |
1991 |
| ST 44 – 674 |
1995 |
| ST 44 – 786 |
po 2000 |
| ST 44 – 867 |
1992 |
| ST 44 – 889 |
po 2000 |
| ST 44 – 914 |
1992 |
| ST 44 – 921 |
1995 |
| ST 44 – 975 |
1992 |